|
Detaljni izvedbeni plan |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Akademska godina | 2016. / 2017. | Semestar | Ljetni | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Studij | Diplomski sveučilišni studij povijesti | Godina studija |
1. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Usmjerenje | Suvremena povijest | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
I. OSNOVNI PODACI O PREDMETU |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Naziv predmeta | Hrvatske političke ideje u 19. i 20. stoljeću | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kratica predmeta | POVD223 | Šifra predmeta | 101708 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Status predmeta | Obvezni | ECTS bodovi | 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Preduvjeti za upis predmeta | Nema | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ukupno opterećenje predmeta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrsta nastave | Ukupno sati | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Predavanja | 30 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seminari | 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mjesto i vrijeme održavanja nastave | HKS – prema objavljenom rasporedu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II. NASTAVNO OSOBLJE |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nositelj predmeta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ime i prezime | Ivan Bulić | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Akademski stupanj | Doktor znanosti | Zvanje | Docent | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kontakt e-mail | ivan.bulic@unicath.hr | Telefon | +385 (1) 3706 638 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Konzultacije | Prema objavljenom rasporedu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
III. DETALJNI PODACI O PREDMETU |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jezik na kojem se nastava održava | Hrvatski | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opis predmeta |
Sustavno prikazati političke ideje na hrvatskom prostoru u naznačenom dvostoljetnom razdoblju te objasniti genezu, sadržaje i utjecaj hrvatskih ideoloških koncepcija, njihove nositelje i postignuća. Analizirati inicijalna, predpreporodna idejna gibanja na hrvatskom prostoru od Maksimilijana Vrhovca preko Janka Draškovića i Ivana Derkosa do Ljudevita Gaja. Raščlaniti i definirati idejnu bit Ilirskoga pokreta -Hrvatskoga narodnoga preporoda. Odgovoriti na pitanja: što je taj pokret značio u nacionalno-političkom smislu (kao otpor mađarizaciji, germanizaciji i talijanizaciji), a kao izraz vlastitih političkih težnji na temeljima emotivne i teritorijalno-upravne integracije hrvatskoga naroda i njegova državnog i prirodnog prava da ostvari političku i državnu samostalnost. Na koji način se ostvario u nacionalno-kulturnom pogledu (izgradnja jedinstvenog, standardnog književnog jezika; unapređivanje književno-stvaralačkog rada; unapređivanje kazališne, likovne i glazbene umjetnosti; unapređivanje prosvjetnog djelovanja; napuštanje staleške zatvorenosti i prihvaćanje liberalno-demokratskih načela). Prikazati smisao ideja slavenske solidarnosti i političkih koncepcija austroslavizma. Objasniti osnove nastanka jugoslavenske ideologije. Prikazati utemeljenost zalaganja za čisto hrvatsku političku misao u njezinu narodnjačkom i pravaškom obliku. Istaknuti nastojanja oko rješenja hrvatskoga pitanja u Austro-Ugarskoj na temeljima trijalizma i federalizacije Habsburške Monarhije. Prikazati Supilove koncepcije južnoslavenskog ujedinjenja. Objasniti koncepciju Radićeva konfederalizma i Mačekova federalizma. Prikazati državotvorne koncepcije hrvatskih socijaldemokrata i hrvatskih komunista. Kako je došlo do stvaranja Banovine Hrvatske i što je njome ostvareno od hrvatskih državotvornih ideja? Prikazati i komparativnim metodološkim pristupom objasniti idejne koncepcije važnijih protagonista tijekom Drugog svjetskog rata. Hrvatsko pitanje u socijalističkoj Jugoslaviji (oporbeno djelovanje hrvatske inteligencije u zemlji, aktivnost hrvatske političke emigracije). Nužnost sloma komunističkog socijalizma. Ostvarenje hrvatskih težnji za slobodom, suverenošću i državnom samostalnošću. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Očekivani ishodi učenja na razini predmeta |
1. Prepoznati hijerarhiju povijesnih čimbenika i razložiti kauzalnost povijesnih procesa. 2. Koristiti interdisciplinarni pristup u historiografskom radu. 3. Razlikovati procese pojedinih povijesnih razdoblja i tematika sukladno historiografskim pristupima i istraživačkim dostignućima. 4. Ovladati temeljnim historiografskim pojmovima iz hrvatske povijesti 19. i 20. stoljeća. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatura | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Obvezna | Hrvatska politika u XX. stoljeću. Zbornik, Zagreb, 2006. (odabrana poglavlja); A. Suppan, Oblikovanje nacije u građanskoj Hrvatskoj 1835.-1918., Zagreb 1999. (odabrana poglavlja);N. Stančić, Hrvatska nacija i nacionalizam u 19. i 20. stoljeću, Zagreb 2002.; L. W. Südland (Ivo Pilar), Južnoslavensko pitanje. Prikaz cjelokupnog pitanja, Varaždin 1990. (odabrana poglavlja); H. Haselsteiner, Ogledi o modernizaciji u srednjoj Europi, Zagreb 1997. (odabrana poglavlja); J. Krišto, Prešućena povijest, katolička crkva u hrvatskoj politici 1850.-1918., Hrvatska sveučilišna naklada, Zagreb 1994. (odabrana poglavlja) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dopunska | S. Matković i T. Cipek, Programatski dokumenti hrvatskih političkih stranaka i skupina 1842.-1914., Zagreb 2006., str. 15.-85.; I. Perić, Hrvatska državotvorna misao u XIX. i XX. stoljeću, Zagreb 2002.; D. Sagrak, Dr. Milan pl. Šufflay-Hrvatski aristokrat duha, Zagreb 1998.; I. Bulić, Ivan Skerlecz Lomnički 1913.-1917. Kraljevski komesar i hrvatski ban, Zagreb 2011., (doktorski rad); S. Antoljak, Hrvatska historiografija, Zagreb 2004.; J. Šidak, M. Gross, I. Karaman, D. Šepić, Povijest hrvatskog naroda g. 1860.–1914., Zagreb 1968.; M. Gross, Povijest pravaške ideologije, Zagreb 1973.; A. Bozanić, Biskup Mahnić, pastir i javni djelatnik u Hrvata, Krk – Zagreb 1991.; Lj. Antić, Velikosrpski nacionalni programi. Ishodišta i posljedice, Zagreb 2007.; N. Stančić, Hrvatska nacionalna ideologija preporodnog pokreta u Dalmaciji (Mihovil Pavlinović i njegov krug do 1869), Zagreb 1980.; M. Artuković, Ideologija srpsko hrvatskih sporova: (Srbobran 1884 – 1902), Zagreb 1991.;F. Tuđman, Bespuća povijesne zbiljnosti, Zagreb 1994. (odabrana poglavlja); F. Tuđman, Usudbene povjestice, Zagreb 1995. (odabrana poglavlja); F. Tuđman, Hrvatska u monarhističkoj Jugoslaviji, knjiga I.-II., Zagreb 1993. (odabrana poglavlja). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način ispitivanja i ocjenjivanja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Polaže seDa | Isključivo kontinuirano praćenje nastaveNe | Ulazi u prosjekDa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Preduvjeti za dobivanje potpisa i polaganje završnog ispita |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način polaganja ispita |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način ocjenjivanja | Brojčana ljestvica ocjenjivanja studentskog rada: dovoljan (2) – 50–64,9% Način stjecanja ocjene: a) Nastavne aktivnosti – 70 % ocjene
b) Završni ispit – 30% ocjene (za prolaz je nužno riješiti 50% ispita)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Detaljan prikaz ocjenjivanja unutar Europskoga sustava za prijenos bodova |
|
Datumi kolokvija | 8. nastavni temin i 15. nastavni termin | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Datumi ispitnih rokova | Prema objavljenom rasporedu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
IV. TJEDNI PLAN NASTAVE |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Predavanja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tjedan | Tema | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. | Uvodno predavanje/ Nasljeđe ranog novog vijeka i ulazak u novo doba. Proces hrvatske nacionalne integracije. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. | „Hrvatski narodni prepodrod“ ili „Ilirski pokret“? Državotvorna promišljanja iliraca. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. | Svjetonazorske i programske razlike na početku stranačkog života u hrvatskim zemljama. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. | 1848. Europski ideal o slobodi i jednakosti u odnosu prema hrvatskim zahtjevima i otporu zbog političkog obespravljivanja i nacionalnog odnarođivanja. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. | Hrvatska politička i gospodarska stvarnost u odnosu na Hrvatsko-ugarsku nagodbu 1868. godine. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6. | Smisao ideje slavenske solidarnosti i političkih koncepcija austroslavizma. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7. | Apsolutni hrvatski nacionalni identitet. Pravaška ideologija o samostalnoj hrvatskoj državi. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. | Katolički pokret. Ideologija „političkog hrvatstva“ i program „rekatolizacije“ društva – osnovica borbe za veći stupanj samostalnosti Hrvatske. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. | Stjepan Radić od zagovaratelja ideje o Podunavskoj federaciji u Austro-Ugarskoj Monarhiji do konfederalizma u Kraljevini SHS. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. | Hrvatski ideolozi između Beča, Budimpešte i Beograda uoči i tijekom Prvog svjetskog rata. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
11. | Banovina Hrvatska u kontekstu ostvarenja hrvatskih državotvornih ciljeva. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
12. | Hrvatske državotvorne koncepcije u ratnim prilikama 1941.-1945. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13. | Održanje hrvatske državotvorne ideje unatoč totalitarizmima 20. stoljeća (fašizma, nacional-socijalizma i komunizma) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
14. | Hrvatsko pitanje u socijalističkoj Jugoslaviji. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
15. | Zaključno predavanje. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seminari | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tjedan | Tema | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. | Djelovanje hrvatskih društvenih i političkih elita poglavito Hrvatskog sabora od 1790. do preporodnog razdoblja u kontekstu naglašenih pokušaja mađarizacije hrvatskog prostora. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. | Značaj i uloga hrvatskog svećenstva poglavito župničkog u kontekstu hrvatske nacionalne integracije. Fra Andrija Kačić Miošić i njegov „Razgovor ugodni naroda slovinskoga“ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. | Protonotar Kraljevstva Josip Kušević – Prva tiskana zbirka hrvatskoga državnog prava. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. | Nacionalno – politički programski spisi iliraca ( Ivan Derkos – Genius patriae“, Janko Drašković - „Disertatia“, Ljudevit Vukotinović – „Ilirisam i kroatizam“) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. | Ljudevit Gaj. Klasifikacija južnoslavenskih jezika i naroda u vrijeme nastanka “Kratke osnove horvatsko-slavenskoga pravopisanja” iz 1830. godine. „Novine Horvatzke, Slavonzke y Dalmatinzke“ i „Danicza“ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6. | Historiografskom argumentacijom protiv mađarskog ekspanzionizma – Ivan Kukuljević. U obranu hrvatskog narodnog identiteta i municipalnih prava političkim djelovanjem i vojnom silom – ban Josip Jelačić. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7. | Austroslavistička promišljanja u hrvatskoj politici. Društveno djelovanje i politička promišljanja biskupa Josipa Jurja Strossmayera u skladu s ondašnjim geopolitičkim okruženjem. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. | Kolokvij u terminu seminara | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. | Značaj Hrvatskog sabora 1861. godine i ban Josip Šokčević | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. | Politička i društvena misao Ante Starčevića. Hrvatska nacionalna i politička misao don Mihovila Pavlinovića. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
11. | Modernizacija institucija i načela vladanja za bana Ivana Mažuranića. Integracija hrvatskog prostora. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
12. | Ideja hrvatsko-srpskog narodnog jedinstva. Provoditelji, ishodišta, ciljevi, metodologija. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13. | Javna djelatnost i značenje krčkog biskupa Antuna Mahnića. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
14. | Pitanje pripadnosti Bosne i Hercegovine. Fran Supilo, Ivo Pilar i Milan Šufflay. Prvi svjetski rat i Hrvati. Hrvatski otpor Kraljevini SHS i Kraljevini Jugoslaviji. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
15. | Kolokvij u terminu seminara. |